Οικονομάκου Φιλάνθη,
Ψυχολόγος,ψυχοθεραπεύτρια, MSc, PHd
Οι περισσότεροι άνθρωποι κάποιες φορές ανησυχούν για την υγεία τους και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό.
Όμως όταν το άτομο παρουσιάζει συνεχώς ανησυχία και σκέψεις ότι έχει προσβληθεί ή κινδυνεύει από ασθένεια, όταν ερμηνεύει το οποιοδήποτε σύμπτωμα ως ένδειξη κάποιας σοβαρής ασθένειας με υπερβολικό, συνεχές και εμμονικό άγχος τότε μιλάμε για νοσοφοβία ή υποχονδρίαση και αυτό αποτελεί ψυχική διαταραχή.
Έτσι, ένας μυικός πόνος στην περιοχή του στήθους μπορεί να θεωρηθεί ως ένδειξη καρδιακής προσβολής ή μια μελανιά ως σημάδι λευχαιμίας.
Η νοσοφοβία εμφανίζεται και στα δύο φύλα, σε όλες τις ηλικίες με την ίδια συχνότητα.
Πρώτη εμφάνιση συναντάμε στην πρώιμη ηλικία των 20-30 ετών και το ποσοστό εμφάνισης είναι περίπου 1-5% του γενικού πληθυσμού, ανάλογα με τη χώρα.
Το προφίλ του ατόμου με νοσοφοβία :
– ανησυχεί συνεχώς για την υγεία του ή την υγεία των οικείων του
– κάνει συνεχώς ιατρικές εξετάσεις
– ελέγχει συνεχώς το σώμα του
– μεταφράζει το κάθετί στο σώμα του, μικρό ή μεγαλύτερο σύμπτωμα σε κάτι δραματικό ή καταστροφικό ( καρκίνος, εγκεφαλικό, έμφραγμα κλπ ) που οδηγεί στο θάνατο
– έχει εμμονή με την πληροφόρηση για θέματα υγείας στο διαδίκτυο
– ζητάει συνεχώς τη διαβεβαίωση από γιατρούς ή τους οικείους του ότι δεν είναι άρρωστος
– ενεργεί σαν να είναι ήδη άρρωστος, αποφεύγοντας δραστηριότητες.
Τις περισσότερες φορές επισκέπτεται πολλούς γιατρούς, κάνει επανειλημμένα εξετάσεις, αναζητά κάποιον γιατρό όπου θα δει αυτό που παρέλειψε να δει ο προηγούμενος.
Όλο αυτό το συσσωρευμένος άγχος δημιουργεί ψυχολογική πίεση, η οποία με τη σειρά της εκφράζεται με ψυχοσωματικά συμπτώματα ( πονοκεφάλους, ναυτία, ταχυπαλμία, δύσπνοια, γαστρεντερικά προβλήματα κλπ ) μπορεί να οδηγήσει μέχρι και τον πανικό.
Η ανησυχία και η αρνητικές σκέψεις επιδεινώνουν τα σωματικά συμπτώματα. Ένας φαύλος κύκλος, χωρίς σταματημό !
Αιτιολογία
Η αναζήτησης της αιτίας της νοσοφοβίας είναι στη σχέση με τους γονείς.
Συνδέεται με την αυστηρότητα και την αυταρχικότητα των γονιών κατά την παιδική ηλικία του ατόμου ή ακόμα με έναν επίσης νοσοφοβικό γονέα ή ψυχαναγκαστικό ή με ιστορικό υπερπροστασίας των γονέων.
Κάποιο τραυματικό γεγονός που έχει συμβεί στο άτομο στην πρώιμη παιδική ηλικία μπορεί επίςης να ενοχοποιείται στην ανάπτυξη νοσοφοβίας.
Συνδέεται πολλές φορές ακόμα και με κατάθλιψη που απορρέει απο ψυχικά απωθημένα και μπορεί να σχετίζεται με την έλλειψη αγάπης από την πλευρά των γονέων.
Θεραπεία
Ακόμη και αν το πρόβλημα το βιώνει το αλτομο ως οργανικό, στην πραγματικότητα ειναι ψυχολογικό. Μόνο όταν το συνειδητοποιήσει, μπορούμε να πούμε ότι κάνει το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της αντιμετώπισής του.
Η βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να αποδειχτεί σωτήρια αφού βοηθά στην επεξεργασία των αιτιών του φόβου αλλά και στην εξεύρεση τρόπων ερμηνείας των συμπτωμάτων τα οποία εκλαμβάνονται ως προάγγελοι μιας ασθένειας.
